هندوانه

منشا کلی هندوانه

هندوانه گیاه بومی آفریقا هستش و تو قرن  به اروپا آورده شد و یعد از اروپا به آمریکا راه پیدا کرد و کشت اون شروع شد .

از نوشته های تاریخی اینطور برداشت میشه مه مصریان و اسپانیایی ها در زمان قدیم به عنوان خوراکی از هندوانه استفاده میکردند و کشت هندوانه در ان زمان انحام میشده است .

 

 

مشخصات گیاهشناسی هندوانه

تیره : Cucurbitaceae کدوئیان
هندوانه با نام علمی لاتین : Citrullus vulgaris schard – citrullus lanatus thumb
نام انگلیسی که متعلق به تیره کدوئیان یا Cucurbitaceae  : water – melon
نام فارسی : هندوانه
نام عربی : بطیخ

هندوانه گیاهب علفی و خزدنه هست و عمری یکساله دارد . دارای سیستم ریشه ای قوی هست که از ریشه های فرعی و کشنده تشکیل میشود .

قطر ریشه اصلی نزدیکی یقه به 1 تا 5/1 سانتی متر میرسه  و به فاصله 25 تا 30 سانتی متر  دورتر از یقه قطرش کم شده  و به شکل رشته نازک نخ مانندی عمودی در زمین فرو می رود (به عمق یک تا یک و نیم متر و حتی بیشتر) ریشه های فرعی بلافاصله از قسمت بالای ریشه اصلی به طور مایل مانند منشعب شده و تا عمق 20 تا 30 سانتی متری  خاک پراکنده می شوند .

ریشه های بوته هندوانه ممکن هست 7 تا 10 متر مکعب حجم خاک را فرا بگیرد . ساقه هندوانه خزنده ، نازک و طویل با مقطع پنج ضلعی مدور و کرکدار نازک هست . طول ساقه ممکن هست 4 تا 5 متر برسد .

از ساقه اصلی ساقه های فرعی منشعب می شوند برگهای هندوانه قبلی شکل با بریدگیهای عمیق و به رنگ سبز خاکستری و با دمبرگ طویل و بدون گوشوارک است .

هندوانه گیاهی یک پایه بوده و گلهای نروماده اون به طور جداگانه روی یک بوته قرار دارند گلها در محور برگها به صورت انفرادی قرار می گیرند تعداد گلهای نر همیشه بیشتر از گلهای ماده هست .

جام گل ، کامل و زنگوله ای شکل هست و از 5 گلبرگ زرد لیمویی یا سبز متمایل به زرد که در قاعده متصل به کاسه گل می شوند تشکیل شده است

هندوانه ممکن است دارای تعداد زیادی تخم هندوانه (بذر هندوانه )  باشد که با رنگهای سفید، زرد ، قهوه ای  ، سیاه و قرمز در داخل هندوانه موجود باشد البته هندونه بدون بذر  هم موجود هست . این نوع هندوانه تریپلوئید است که معمولاً بدون بذرهست .

ژاپنی ها اولین بار هندوانه بذر را تولید کردند آنها هندوانه تراپلوئید را با هندوانه دیپلوئید تلقیح دادند تا تولید هندوانه تریپلوئید بدون بذر کنند بذر تریپلوئید پس از سبز شدن تولید بوته ای می کند که دانه گرده آن عقیم است و تولید میوه بدون بذر می کند .

برای تولید بذر تریپلوئید بذور تتراپلوئید را در ردیفهای متناوب با بذرهای دیپلوئید ( به صورت یک خط کشت در میان ) می کارند و در اثر تلقیح این دو نوع بذور تریپلوئید به وجود می آید که با کاشتن آن میوه بدون بذر حاصل می شود شایان ذکر است که بذرهای دیپلوئید که کاشته می شوند باید بذور دیپلوئیدی باشند که به راحتی به تتراپلوئید تبدیل می شود به همین علت به آنها ارقام استاندارد  می گویند زیرا این نوع از هندوانه تولید  گرده می کنند که با چشم دیده نمی شود بذر تریپلوئید که تولید هندوانه بدون بذر می کند خیلی گران است و بهتر است خزانه گیری شود که در مصرف میزان بذر کاملاً صرفه جویی می گردد.

 

موارد مصرف هندوانه :

هندوانه به صورت خالی و بدون هیچ ترکیب و یا عمل آوری خاصی قابلیت مصرف دارد از هندوانه در تهیه انواع سالاد ها استفاده میشود . مردم برخی کشور ها مثل روسیه و حتی بعضی از مردم کشور خودمون از هندوانه ترشی تهییه میکنند و همراه غذا مصرف میکنند .

آب این میوه همراه تکه های آن بخصوص در هوای گرم تابستان میتواند بسیار خوشمزه و دلچسب باشد ،

 

مضرات هندوانه :

هندوانه برای افرادی که دارای معده سرد هستن و افراد سرد مجاز مناسب نیست و مصرف ان توصیه نمیشود . البته در نیاز میتوان آنرا با ترکیب شکر ، عسل و.. بخورند تا تاثسرات منفس آن کمتر شود .

مصرف هندوانه برای افراد سرد مجاز ممکن هست باعث درد مفاصل و همینطور ضعف جسمی و جنسی شود .

 

خواص هندوانه :

هندونه میوه ای شیرین و آبدار است که نه تنها باعث رفع تشنگی در هوای گرم تابستان می شود بلکه اثرات بسیار مفید دیگری نیز دارد که برای ما ناشناخته هست .

هندوانه دارای ویتامین A و ویتامین C هست . این میوه پر فایده التهاباتی رو که در بیماریهایی مثل آسم ، سرطان روده و التهاب مفاصل وجود داره از بین می بره .
همچنین منبع خیلی خوبی از آنتی اکسیدان کاروتنوئیدی بنام لیکوپن می باشد . لیکوپن یک رنگدانه شیمیایی است که باعث ایجاد رنگ قرمز در هندوانه می شود و اثرات ضداکسیدانی قوی دارد . این آنتی اکسیدان به تمامی نقاط بدن رفته و رادیکال های آزاد را خنثی می کند .
رادیکال های آزاد مولکول هایی هستند که باعث تخریب بسیاری از بافت های بدن می شوند .
خوشبختانه ویتامین C و بتاکاروتن بعنوان آنتی اکسیدان های قوی ( که هر دو در هندوانه به مقدار فراوان وجود دارند )، رادیکال های آزاد را به دام انداخته و از اثرات مخرب آنها در بدن جلوگیری می کنند .

در تعدادی از مطالعات علمی ثابت شده است که دریافت بالای ویتامین C و بتاکاروتن ، خطر بروز بیماریهای قلبی ، اسپاسم راه های تنفسی در بیماری آسم و سرطان روده را کاهش می دهد و نیز شدت علائم استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید  را کم می کند .

یک لیوان هندوانه 20 درصد نیاز روزانه ویتامین C . 14 درصد نیاز روزانه به ویتامین A را تامین می کند .

هندوانه از لحاظ ویتامین های گروه B نیز که برای تولید انرژی لازم هستند ، غنی است و منبع خوبی از ویتامین های B5,B6,B1 اسید پانتوتنیک، بیوتین ( یک نوع ویتامین B ) و نیز منیزیم ، پتاسیم و فیبر غذایی است . پس می توان گفت که دارای ارزش غذایی بالایی است .

 

ترکیبات شیمیایی هندوانه :

هندوانه اسید آمینه ای بنام سیترولین و همینطور موادی بنام کاروتن و لیکوپن و نوعی قند بنام مانیتول داره

در 100 گرم هندوانه مواد زیر موجود است :
آب                                       92           گرم
پروتئین                                 0.5          گرم
موادچربی                             0.2           گرم
نشاسته                                6            گرم
کلسیم                                0.7            گرم
فسفر                                   10          میلی گرم
آهن                                     0.5          میلی گرم
سدیم                                    1           میلی گرم
پتاسیم                                 100         میلی گرم
ویتامین آ                               600         میلی گرم
ویتامین ب 1                          0.03        میلی گرم
ویتامین ب 2                           0.3         میلی گرم
ویتامین ب 3                           0.2         میلی گرم
ویتامین ث                               8          میلی گرم

نیاز اکولوژیک هندوانه ( آب و هوایی ) :

هندونه یک گیاه فصل گرم است نسبت به گرما بیشتر از سایر گیاهان تیره کدوئیان مقاوم است . هندونه مخصوص مناطقی که دارای تابستان طولانی و گرم است می باشند از این رو تابستانهای خشک و یا نسبتاً مرطوب برای آن مناسب می باشد شیوع بیماریهایی که به برگ آن حمله می کند در نواحی مرطوب بیشتر از نواحی خشک است

در مناطقی که طول دوره گرما کمتر از 150 روز است باید از ارقامی استفاده کرد که میان رس و زودرس باشند در غیر اینصورت میوه نارس باقی می ماند و شیرین نمی شود خاک محل کشت باید از نظر مواد آلی غنی باشد خاکهای کمی اسیدی تا ph بین 6 تا 7 برای کشت هندوانه بسیار مناسب است  بذر در هندوانه در دمای 25 تا 30 درجه سانتی گراد جوانه زده و سبز می شود .

می توان هندوانه را در مکانهای سرپوشیده و گرم خزانه گیری کرد و به محض مساعد شدن هوا به محل اصلی منتقل نمود ، آزمایشهای مختلف نشان داده است که تهیه مالچ و استفاده از آن در (بخصوص پلاستیک سیاه) به زودرس شدن محصول در این مناطق کمک می کند .

ارقام زودرس در مدت 80-70 روز به میوه می نشیند این مدت در ارقام میان رس به مدت 90-80 روز می رسد . هندوانه چارلتون گری که در ایران به هندوانه مهندسی معروف است یک رقم میان رس می باشد و نسبت به بیماری آنتراگنوز و پژمردگی فوزاریومی مقاوم است .

 

---

در این مقاله به معرفی اولیه هندوانه پرداختیم